Napisali o nas

Tygodnik Niedziela - 21 sierpnia 2011

W Tygodniu Niedziela nr 34/2011 z 21 sierpnia 2011 ukazał się artykuł Andrzeja Kofluka o historii góry Ślęży i Sobótki, ich znaczeniu dla mieszkańców Dolnego Śląska oraz o zabytkach sakralnych i turystycznych okolicy.

Andrzej Kofluk

Miasto w cieniu Ślęży

Jadąc z Wrocławia na południe, trudno przeoczyć górę wyrastającą z Niziny Śląskiej. Budziła ona zawsze zainteresowanie zamieszkującego tu ludu oraz przejeżdżających kupców i podróżników.

Właścicielem ziem wokół Ślęży był stary ród śląski Włostowiców, który wydał postać niezwykłą – Piotra, wojewodę na dworze Bolesława Krzywoustego. Piotr sprowadził z Francji na Ślężę Augustianów i bogato ich uposażył. Sprowadzeni kanonicy regularni szybko przenieśli swój klasztor na wrocławski Ostrów Piaskowy, ale zaczęli  prowadzić bardzo aktywną i nowoczesną działalność gospodarczą. Wpłynęło to ożywczo na istniejące tu ośrodki handlowe. Powstała już wcześniej Sobótka wzmacniała swoje ekonomiczne znaczenie dla tych ziem.

Sobótka w bulli papieża Eugeniusza III z 1148 wymieniana jest jako Sabath forum sub Monte, czyli jako osada targowa u stóp góry. Prawa miejskie, na prośbę opata Witosława, uzyskała w 1221 r. od Henryka Brodatego. Potwierdzone one zostały w 1399 r. Sobótka aż do 1810 r. była własnością Augustianów. Patronat Augustianów sprzyjał rozwojowi miasta, którego niestety nie omijały różnego rodzaju klęski zwłaszcza wojny i pożary. Najtragiczniejszy pożar miał miejsce w 1730 r. Informuje o tym inskrypcja umieszczona na portalu północnym kościoła św. Jakuba. Napisano w nim: „Haec ecclesia et civitas infra binas horas igje nefarle excitato totaliter consumpta" (Kościół ten i miasto w ciągu dwóch godzin doszczętnie strawiony przez zbrodniczo wzniecony ogień).

Kościół istniał już w 1250 r., jak informuje bulla papieża Innocentego IV. Mówi się, że fundatorem istniejącego tu wcześniej kościoła romańskiego był Piotr Włostowic. Obecny kościół wybudowany został w XV w., jako kościół gotycki, a po pożarze otrzymał wiele cech barokowych.

W pobliżu kościoła św. Jakuba w jednym z licznych budynków zakonnych mieści się Muzeum Ślężańskie. W budynek muzeum wbudowano szereg detali z nieistniejących już budowli. Najcenniejszy jest późnogotycki i wczesnorenesansowy piaskowcowy portal, przedstawiający podniesienie miedzianego węża.

Gotycki kościół z cudowną figurą św. Anny Samotrzeć położony poza murami średnio wiecznego miasta był celem licznych pielgrzymek. Od roku 2005 w ołtarzu głównym znajduje się XIX-wieczny obraz NMP i decyzją Henryka kard. Gulbinowicza kościół jest diecezjalnym sanktuarium Matki Bożej Nowej Ewangelizacji.

Od lat Sobótka i Ślęża są ważnymi ośrodkami turystycznymi, zwłaszcza dla mieszkańców Wrocławia. Na początku XX w. powstało schronisko zaprojektowane przez Karla Klima, projektanta m.in. mostu Zwierzynieckiego we Wrocławiu. Turyści nie omijają jednego z najbardziej charakterystycznych miejsc Dolnego Śląska. Na szczycie Ślęży oprócz kościoła, rzeźby kultowej „Niedźwiedzia", schroniska PTTK im. Romana Zmorskiego i telewizyjnej stacji przekaźnikowej znajduje się wieża widokowa, z której widać całą śląską krainę od Śnieżki po Wrocław. Ze szczytu Ślęży przez Sobótkę i dalej do Środy Śląskiej prowadzi wytyczona przez mieszkańca Sobótki Jakuba Pigórę Ślężańska Droga św. Jakuba.

Źródło:

• Pobierz artykuł (format PDF)

Do poprawnego przeglądania plików pdf 
niezbędne jest zainstalowanie programu Adobe Reader

• « poprz.